Hoe sterk leiderschap een sterke cultuur creëert
In elke organisatie vormt een positieve cultuur een sterke basis voor succes. Maar hoe ontstaat een sterke cultuur? De sleutel ligt bij leiderschap, waarbij leiders de toon zetten voor de organisatie. Deze toon bepaalt hoe medewerkers denken, handelen en samenwerken. Leiders die bewust een positieve en inspirerende werkomgeving creëren, geven een organisatiecultuur vorm. Dit versterkt de loyaliteit, motivatie en verbetert de prestaties van werknemers. In deze blog neem ik jullie mee hoe leiderschap de basis legt voor een sterke organisatiecultuur en hoe leiders dit effectief kunnen doen.
Leiderschap als fundament van cultuur
Organisatiecultuur wordt vaak omschreven als ‘de weerspiegeling van de persoonlijkheid van een organisatie’. Dit wordt niet bepaald door wat er op papier staat, maar door dagelijkse interacties, waarden en gedrag. Deze weerspiegeling wordt dan weer uitgedragen door leiders. Volgens organisatiepsycholoog Edgar Schein bestaat cultuur uit drie lagen:
- Artefacten: Dit zijn de zichtbare elementen binnen een organisatie, zoals het taalgebruik, de huisstijl en regels.
- Aangenomen waarden: De strategieën, doelen en de waarom. Dit is vergelijkbaar met de denkwijze van een organisatie.
- Diepgewortelde aannames: De onbewuste overtuigingen die het gedrag van medewerkers sturen. Hier gaat het voornamelijk om aangenomen opvattingen, gedachten en gevoelens.
Sterke leiders begrijpen dat hun gedrag en beslissingen invloed hebben op al deze lagen. Ze dienen als rolmodellen en zetten de toon voor hoe werknemers zich gedragen en met elkaar omgaan (Van Meeteren, 2022).
De rol van leiderschap in cultuurvorming
Een sterke cultuur ontstaat niet vanzelf. Dit is het resultaat van strategisch leiderschap en consistente inspanningen. Hier zijn drie manieren waarop leiders actief een sterke organisatiecultuur kunnen creëren:
1. Voorbeeldgedrag tonen
Leiderschap begint bij het goede voorbeeld geven. Medewerkers spiegelen zich aan hun leidinggevenden. Leiders die waarden als integriteit, samenwerking en innovatie uitdragen, zorgen ervoor dat deze waarden ook binnen de organisatie worden overgenomen. Simon Sinek, auteur van Leaders Eat Last, stelt dat leiders die vertrouwen en veiligheid creëren, een cultuur van betrokkenheid bevorderen (Managementboek.nl, 2022). Wanneer leiders bijvoorbeeld open communiceren en eerlijk zijn over uitdagingen, zullen medewerkers eerder hetzelfde doen.
2. Duidelijke kernwaarden en visie communiceren
Een sterke organisatiecultuur wordt gedragen door gedeelde waarden en een inspirerende visie. Leiders moeten deze niet alleen vaststellen, maar ook actief communiceren en uitdragen in hun beslissingen. Voormalig CEO van Zappos, Tony Hsieh, bouwde een sterke cultuur door te werken met tien kernwaarden. Deze kernwaarden integreerde hij vervolgens in elk aspect van zijn organisatie. Dit gaf medewerkers richting en hielp hen om beslissingen te nemen die aansloten bij de organisatiewaarden.
3. Een veilige en inclusieve werkomgeving creëren
Een sterke cultuur komt tot leven in een omgeving waarin medewerkers zich veilig en gewaardeerd voelen. Volgens Harvard-professor Amy Edmondson betekent psychologische veiligheid dat medewerkers zich vrij voelen om ideeën te delen en fouten te maken, zonder angst voor negatieve consequenties. Leiders kunnen hieraan bijdragen door actief naar input van medewerkers te luisteren, erkenning te geven en een cultuur van respect en samenwerking te bevorderen.
Hoe doen we dit binnen WGROW?
Bij WGROW is een sterke en open werkomgeving niet alleen iets wat we nastreven, maar ook actief in de praktijk brengen. Dit wordt onder andere gedaan door het stimuleren van een cultuur waar open communicatie en samenwerking centraal staat. Zo is er bijvoorbeeld elke maand een tussentijdse evaluatie met alle collega’s. Tijdens deze sessies bespreken we hoe iedereen erin staat, welke uitdagingen er spelen en waar we elkaar kunnen ondersteunen. Dit creëert een omgeving waarin ideeën vrij gedeeld worden en collega’s met elkaar kunnen sparren over nieuwe oplossingen. Door naar elkaar te luisteren en respectvol met elkaar om te gaan, zorgen we ervoor dat iedereen zich gehoord en gewaardeerd voelt.
De impact van een sterke cultuur
Wanneer leiders bewust werken aan een positieve cultuur, heeft dit diverse voordelen (Amstelveen, 2024):
- Hogere betrokkenheid en productiviteit: Medewerkers die zich verbonden voelen met de organisatiecultuur zijn gemotiveerder en leveren betere prestaties.
- Lagere verloopcijfers: Een sterke cultuur zorgt voor meer tevredenheid, waardoor talent behouden blijft.
- Verbeterde samenwerking: Wanneer normen en waarden helder zijn, ontstaat er meer harmonie en synergie binnen teams.
Conclusie
Sterk leiderschap en een sterke organisatiecultuur gaan hand in hand. Door als rolmodel op te treden, kernwaarden duidelijk te communiceren en een veilige werkomgeving te creëren, kunnen leiders een cultuur vormgeven die organisaties naar succes leidt. Cultuur is geen toeval, het is een bewuste keuze die begint bij leiderschap.
Meer weten? Neem contact op voor advies en ontdek samen met ons de weg naar een positieve, sterke cultuur. Samen op weg naar een positieve cultuur? Bekijk onze diensten en vacatures.
Auteur: Wouter Hofstede, 2025
